Câu 1: Trình bày các yếu tố cấu thành trong văn hóa?
Văn hóa là một phạm trù phức tạp và đa dạng. Dựa vào khái niệm về văn hóa, có thể
chia văn hóa thành hai lĩnh vực cơ bản là văn hóa vật chất và văn hóa tinh thần.
*Văn hóa vật chất:
- là toàn bộ những giá trị sáng tạo được thể hiện trong các của cải vật chất do con người
tạo ra. Đó là các sản phẩm hàng hóa, công cụ lao động, tư liệu tiêu dùng, cơ sở hạ tầng
kinh tế, xã hội, tài chính. Văn hóa vật chất được thực hiện qua đời sống vật chất của
quốc gia. Vì vậy nó sẽ ảnh hưởng to lớn đến trình độ dân trí, lối sống của các thành viên
trong nền kinh tế đó.
- Chúng ta xem xét cách con người làm ra những sản phẩm vật chất thể hiện ở tiến bộ kĩ
thuật và công nghệ, ai làm ra chúng và tại sao. Tiến bộ kĩ thuật và công nghệ ảnh hưởng
đến mức sống và giúp giải thích những giá trị và niềm tin của xã hội.
*Văn hóa tinh thần: là toàn bộ những hoạt động tinh thần của con người và xã hội.
+ Kiến trúc: là nhân tố hàng đầu của văn hóa, thường được đo một cách hình thức bằng
trình độ học vấn, trình độ tiếp thu, ...
+ Các phong tục tập quán: là những quy ước thông thường của cuộc sống hàng ngày.
VD: phong tục thờ cúng tổ tiên,...
+ Thói quen: là những cách thực hành phổ biến hoặc đã hình thành từ trước, được xem
là đúng đắn trong một xã hội riêng biệt. VD: thói quen đúng giờ,...
+ Giá trị: là những niềm tin và chuẩn mực chung cho một tập thể người được các thành
viên chấp nhận, còn thái động là sự đánh giá, cảm nhận, phản ứng trước một sự vật dựa
trên các giá trị. VD: người Nhật coi công việc và chỗ làm như gia đình.
+ Ngôn ngữ: là một yếu tố hết sức quan trọng của văn hóa vì nó là phương tiện được sử
dụng để truyền thông tin và ý tưởng, giúp con người hình thành nên cách nhận thức về
thế giới và có tác dụng định hình đặc điểm văn hóa của con người.
+ Thẩm mỹ: liên quan đến thị hiếu nghệ thuật của văn hóa, các giá trị thẩm mĩ được
phản ánh qua các hoạt động nghệ thuật.
+ Tôn giáo: Là niềm tin sâu sắc vào điều gì đó vô hình ảnh hưởng lớn đến cách sống,
niềm tin, giá trị và thái độ, thói quen làm việc và cách cư xử con người trong xã hội.
+ Giáo dục: là yếu tố quan trọng để hiểu văn hóa. Trình độ cao của giáo dục thường dẫn
đến năng suất cao và tiến bộ kĩ thuật.
+ Cách thức tổ chức 1 xã hội: nổi lên những đặc điểm quan trọng giúp ta phân biệt sự
khác nhau giữa các nền văn hóa
1. Mức độ coi trọng tính cá nhân (và đối lập với nó là tập thể) của từng xã hội
2. Khoảng cách phân cấp của xã hội
3. Tính đối lập nữ quyền hay nam quyền
4. Thái độ với rủi ro cao
Câu 2: Những nét đặc trưng của văn hóa?
Văn hóa mang tính tập quán: Văn hóa quy định những hành vi được chấp nhận hoặc
không được chấp nhận trong xã hội cụ thể.
Văn hóa mang tính cộng đồng: Văn hóa không thể tồn tại do chính bản thân nó mà
phải dựa vào sự tạo dựng, tác động qua lại và củng cố của mọi thành viên trong xã
hội. Văn hóa như là một quy ước chung cho các thành viên trong cộng đồng.
